FRAPOL inwestuje w BIM, żeby ułatwić projektantom życie

Idea BIM niewątpliwie jest jednym z tych zagadnień, które obecnie najbardziej rozgrzewają uczestników branży budowlanej na świecie. Wzbudza zarówno zachwyty ze względu na potencjalne oszczędności płynące z jej stosowania, jak i obawy wobec „nowego”, potęgowane brakiem jednoznacznych wytycznych odnośnie realizacji inwestycji z wykorzystaniem BIM.

Mimo różnorodnych emocji, jakie jej towarzyszą, jedno jest pewne, nie ma przed nią ucieczki. Coraz więcej firm wykonawczych, projektowych czy producenckich posiada w swoich szeregach dedykowane osoby czy nawet zespoły, których zadaniem jest przygotowanie firmy do funkcjonowania w nowej - BIMowej rzeczywistości. Zawsze w takiej sytuacji pojawia się pytanie: co jest głównym czynnikiem decydującym o sukcesie?
Aby znaleźć odpowiedź na to pytanie w odniesieniu do BIM, trzeba rozszyfrować sam akronim, którego pełne brzmienie jest następujące: Building Information Modelling, co można interpretować jako Modelowanie Informacji o Budynku. Słowem, które od razu przyciąga naszą uwagę jest słowo: Informacji, które znajduje się w samym centrum tego wyrażenia. I rzeczywiście, najważniejszym czynnikiem wpływającym na powodzenie inwestycji realizowanej zgodnie z założeniami BIM, jest umiejętność zagwarantowania spójności informacji gromadzonych w modelu. Spójność, która się pojawi tylko wtedy, gdy dane zawarte w obiektach będących składnikami całościowego modelu, będą pochodzić z wiarygodnego źródła i zostaną bezbłędnie wprowadzone do właściwości obiektu. O wiarygodność źródła nie trzeba się martwić zwłaszcza, że pełny zakres informacji o wybranym produkcie można znaleźć w internecie na stronie producenta, a w razie potrzeby każdy z producentów, z dowolnej branży, dostarczy pełną specyfikację swoich produktów. Wyzwaniem jest jednak zagwarantowanie poprawności i aktualności informacji. Rozwijając ten wątek, warto wspomnieć o sposobach wprowadzania danych ponieważ mają one kluczowy wpływ na jakość danych w modelu. 

Otóż mamy dwie możliwości: własnoręczne wprowadzanie danych przez projektanta (co, biorąc pod uwagę czynnik ludzki, jest z natury obarczone ryzykiem i bardzo czasochłonne), lub poprzez wykorzystanie obiektów lub narzędzi przygotowanych przez producentów wyposażenia budynków, np. producentów z branży HVAC. Obydwa sposoby są i będą wykorzystywane, jednak to ten drugi daje większą pewność odnośnie poprawności i aktualności danych, a także pozwala zaoszczędzić bezcenny czas, dlatego jemu poświęcimy  uwagę w dalszej części tego artykułu. Analizując szczegółowo branżę HVAC, łatwo można zauważyć, że tylko niewielki odsetek firm produkujących tego typu elementy, posiada biblioteki BIM swoich produktów. Tym samym ciężar opracowania modeli BIM spoczywa obecnie głównie na projektantach.
Efekt jest taki, że stosowane przez nich biblioteki są bibliotekami „ogólnymi”, nie wskazującymi na konkretnego producenta czy rozwiązanie i bardzo często nie posiadają wystarczającej ilości informacji pozwalającej na jednoznaczną specyfikację przedmiotu zamówienia. Oprócz braków w obszarze informacji, niedokładności pojawiają się także w obszarze geometrycznym. Zastosowanie „ogólnych” bibliotek BIM, nie daje 100% pewności, że wymiary projektowanej przestrzeni czy też otworu będą wystarczające do montażu konkretnego modelu producenckiego. Mogą się więc pojawić zarówno problemy wykonawcze (dodatkowy nakład pracy), jak i niedokładności w zakresie zestawień materiałowych. Wyraźnie więc widać, że ciężar przygotowania modeli BIM urządzeń i produktów stosowanych w branży powinien zostać przejęty przez producentów tychże urządzeń/produktów.

Co oferuje Frapol?

W sukurs temu postulatowi przyszła firma FRAPOL, która opracowała nie tylko biblioteki swoich produktów ale również intuicyjne narzędzia doborowe, które w szybki i łatwy sposób pozwalają wczytać odpowiedni produkt do projektu i zastosować go w modelu. Przeanalizujmy więc co FRAPOL oferuje w zakresie wsparcia projektantów pod kątem BIM.

Wszystkie narzędzia BIMowskie FRAPOL zostały przygotowane do wykorzystania na platformie Revit® firmy Autodesk, obecnie zdecydowanego lidera na rynku oprogramowania do projektowania instalacji. Obejmują trzy grupy produktowe:

• klapy przeciwpożarowe,
• rekuperatory ONYX
• centrale sekcyjne AF - nawiewno-wewiewne.

Każda z tych grup ma swoją specyfikę zarówno w zakresie konfiguracji jak i sprzedaży i ten aspekt był decydujący podczas doboru odpowiedniego rozwiązania.
Dla klap przeciwpożarowych oraz rekuperatorów ONYX została opracowana biblioteka w postaci nakładki na Revit®, natomiast modele central AF są generowane za pomocą dynamicznego generatora.

Biblioteka FRAPOL w formie nakładki na Revit®

Biblioteka FRAPOL to zaawansowane narzędzie w postaci nakładki do Revita®, które współpracuje z platformą Revit® w wersjach 2020, 2021 oraz 2022. Po zainstalowaniu zagnieżdża się w menu głównym programu, na zakładce: Dodatki.
Wszystkie funkcje, wspomagające projektowanie, zawarte są w jednym oknie dialogowym. W dalszej części artykułu, najważniejsze z nich zostaną opisane bardziej szczegółowo. Produkty zawarte w nakładce zostały podzielone, w oknie dialogowym, na dwie zakładki: System wentylacji bytowej oraz Rekuperatory, co zostało oznaczone numerem 1. na zdjęciu poniżej.

Po wybraniu jednej z zakładek, projektant ma możliwość wyboru odpowiedniego urządzenia w oparciu o narzędzia pomocnicze takie jak filtry, czy listy produktowe.

Filtry oznaczone numerem 3 na zdjęciu 1. pozwalają na wybór urządzenia spełniającego określone kryterium. Dzięki temu projektant, dużo szybciej, może dokonać optymalnego wyboru i wczytać wybrany model urządzenia (tzw. rodzinę) do projektu.

Rekuperatory mogą być filtrowane za pomocą następujących parametrów:

• Maksymalny strumień powietrza
• Wysokość
• Szerokość.

Po ustawieniu kryterium filtrowania, lista produktów zostaje ograniczona do zbioru produktów spełniających dane kryterium – numer 4. Na zdjęciu 1.
Jeżeli projektant chciałby się upewnić, czy odfiltrowane urządzenie spełnia wszystkie wymogi, na lewo od listy urządzeń, w polach 2 oraz 5, ma do dyspozycji wszystkie, najważniejsze informacje charakteryzujące wybrany produkt. Oprócz wielkości fizycznych w sekcji 2., w środkowej części okna dialogowego (sekcja 5.), zostały umieszczone wykresy dotyczące Wydajności oraz Sprawności temperaturowej.
Sekcja 6. To bezpośredni dostęp do dokumentacji dotyczącej wybranego produktu. Dzięki temu projektant nie musi przeszukiwać strony FRAPOL w celu znalezienia odpowiedniego dokumentu ponieważ zawsze ma go pod ręką z poziomu nakładki.
Jednym z ostatnich elementów, na które trzeba zwrócić uwagę jest przycisk oznaczony numerem 7. Pozwala on na sprawdzenie, czy na komputerze jest zainstalowana najbardziej aktualna wersja pakietów danych.
Gdy FRAPOL wprowadzi do swojej oferty nowy produkt, zmieni charakterystykę istniejącego lub doda nowe warianty wymiarowe, dzięki temu przyciskowi będzie można zaktualizować informacje wyświetlane w nakładce, bez konieczności ponownego instalowania. To stałe powiązanie z serwerem producenta gwarantuje, że informacje, którymi dysponują projektanci, są zawsze poprawne i co najważniejsze, aktualne.
Ostatnią czynnością, którą trzeba wykonać, żeby wstawić wybrane urządzenie do projektu revitowego, jest wciśnięcie przycisku: WSTAW, w prawym dolnym rogu okna dialogowego. Po kliknięciu, program wczytuje do projektu wybraną rodzinę wraz z parametrami, konektorami oraz strefami serwisowymi potrzebnymi do zapewnienia odpowiedniej przestrzeni dostępowej na wypadek np. wymiany filtrów itd.
Modelowanie stref serwisowych jest bardzo istotne z punktu widzenia koordynacji międzybranżowej.

Poniżej  przedstawiona została przykładowa rodzina rekuperatora.

W przypadku klap ppoż. proces doboru produktu i wczytywania do projektu jest dokładnie taki sam, natomiast dla wybranych modeli klap, dostępna jest dodatkowa funkcja tworzenia nowego wariantu wymiarowego wraz z obliczaniem powierzchni efektywnej klapy.

Zarówno nakładkę, jak i wybrane rodziny do ręcznego wstawiania do projektu, można znaleźć pod linkiem: https://www.frapol.com.pl/Rodzina-produktow-Revit.

Generator rodzin central AF

Trochę inaczej wygląda propozycja FRAPOL dotycząca modeli BIM central sekcyjnych AF. Ponieważ ilość możliwych konfiguracji tego typu urządzeń jest praktycznie nieograniczona, opracowanie standardowej, skończonej biblioteki modeli jest niemożliwe.
Z tego względu został przygotowany dynamiczny generator rodzin bezpośrednio połączony z programem doborowym FRAPOL SELECT. Dzięki temu każde urządzenie skonfigurowane we FRAPOL SELECT w ciągu kilkudziesięciu sekund otrzymuje swojego cyfrowego bliźniaka w trzech formatach: RFA (rodzina Revit®), DWG oraz IFC.
Zatrzymajmy się na chwilę przy tym pierwszym ponieważ jest on najbardziej złożony, a także jest formatem natywnym programu Revit®.
Podobnie jak rodziny biblioteczne, które zostały omówione we wcześniejszych akapitach, rodziny central AF składają się z kilku ważnych elementów:

• geometrii: odzwierciedlającej dokładne wymiary urządzenia wraz z podziałem na sekcje oraz ramą bazową
• konektorów: wentylacyjnych, hydraulicznych oraz elektrycznych pozwalających na przyłączenie rodziny do modelu instalacji;
• strefy serwisowej pozwalającej na prowadzenie koordynacji międzybranżowej
• pełnego zestawu informacji o centrali w postaci parametrów, co zostało przedstawione na zdjęciu poniżej

Przewagą takiego rozwiązania nad własnoręcznym tworzeniem rodzin central jest ogromna oszczędność czasu (minuty vs godziny!) oraz pewność odnośnie poprawności danych zawartych we właściwościach rodziny. To powoduje, że wprowadzanie jakichkolwiek zmian do projektu, nie będzie miało negatywnego wpływu na jego poprawność, ponieważ w każdej chwili może zostać wygenerowany nowy zestaw rodzin odpowiadający zmienionym wymaganiom.

Zarówno geometria, jak i parametry są w całości zgodne z danymi zawartymi w programie doborowym, z poziomu którego można zgłosić zapotrzebowanie na wyżej wymienione formaty.
Gotowe pliki, po wygenerowaniu, są udostępniane na zabezpieczonym serwerze FRAPOL skąd można je pobrać za pomocą linku wysyłanego na, wprowadzony w programie doborowym, adres e-mail. Przykładowa wiadomość została przedstawiona poniżej

Podsumowanie

Obydwa podejścia zastosowane przez FRAPOL w kontekście BIM, mają jeden cel: ułatwić pracę projektantów przy jednoczesnym zapewnieniu poprawności informacji zawartych w modelach.
Dzięki temu projektanci mogą się skupić na optymalizacji projektu, a nie na tworzeniu i parametryzacji rodzin. To wykonuje za nich FRAPOL!